Duygulara Yer Açmak

Duyguları tanımak ve birbirlerinden ayırt etmek fazlasıyla beceri isteyen bir iştir. Ancak bundan daha fazla beceri ve çaba isteyen konu ise duyguları kabul etmek ve doğru yönetebilmek.

Günlük akışı, insanın kendisiyle ve çevresiyle olan ilişkisini, karar verme mekanizmalarını ve daha birçok şeyi etkileme gücüne sahip olan duyguları ‘iyi hissediyorum’ veya ‘kötü hissediyorum’ cümlelerine sığdırmak onlara haksızlık etmek ve hatta varlıklarını yok saymak anlamına gelmiyor mu bir yerde?

Yok sayılan duygular kendilerini göstermek, orada olduklarını hissettirmek için genellikle beden üzerinden hareket ederler. Kasılmalar, terlemeler, kalp çarpıntısı, kronik ağrılar, cilt hastalıkları gibi sayabileceğimiz birçok problem çoğu zaman duyguların kendilerine aradıkları bir çıkış yoludur. Ancak bu yol genellikle işlevsel değildir ve duygulara ihtiyaçları olan çıkışı sağlayamaz.

Doğru duygu-yanlış duygu diye bir şey yoktur. Sadece duygular vardır; durumlar, olaylar, ilişkiler karşısında hissettiğimiz duygular vardır. ‘Bu durum karşısında böyle hissetmem çok anlamsız’, ‘Bu duyguyu kabul edemiyorum, böyle hissediyor olamam’, ‘Bu şekilde hissettiğim için kendime daha çok kızıyorum’ gibi cümleler bize ait parçalardan biri olan duyguları yok saymaya yöneliktir. Her insan kıskançlık, nefret, öfke, korku, çaresizlik veya üstünlük gibi duyguları taşıyabilir. Bu ve benzeri duyguları hissetmek kimseyi kötü bir insan yapmaz; önemli olan bu duyguların eyleme dönüşme şeklidir.

Gelen duyguyu fark etmek ve adlandırmak duyguyu anlamanın ve olumsuz ise bununla baş etmenin ilk adımları olabilir. Duygunun kaynağını anlamaya çalışmak, daha önce nerelerde benzer duygular yaşadığını araştırmak ve bu duygunun bize neler yaptırdığını veya yaptırmadığını gözlemlemek farkındalığımızı ve olumsuz duygularla baş etme biçimimizi kuvvetlendirir. Duygularını fark eden ve kabul eden kişilerin duygularını yönetmeye ve kendi kendini sakinleştirebilmeye dair becerileri diğerlerine göre daha fazla gelişmiş olur.

Duygu arşivini geliştirmek, duyguları fark etmek ve yargılamadan kabul etmek, olumsuz duygularla işlevsel bir şekilde baş etmenin yordayıcısıdır. Ve iyi haber; bütün bunlar sonradan da öğrenilebilir. Pratik yaptıkça, her türlü duyguya kucak açtıkça onların kendi süreçlerini tamamlayıp uzaklaştığını görebilirsiniz. Unutmayalım ki herkesin her şeyi hissetmeye hakkı vardır.

Duygular gelir; duygular geçer. Nasıl yönettiğiniz deneyim olarak sizinle kalır.